རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲྭ་བ།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགསཀྱི་་དྲ་བ།

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཙོགས་ཀྱི་དྲྭ་བ།

བོད་ཀྱི་དུས་བབ་དྲྭ་བ།

བོད་ཀྱི་བང་ཆེན་དྲྭ་བ།

ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་དྲྭ་བ།

རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་དྲྭ་བ།

ནོར་ཝེ་བོད་ཀྱི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་དྲྭ་བ།

ཕྱུག་བདག་གི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མ།

རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་བརྒྱ་ཆ་ ༦༧ ཙམ་ཀཱརོ་པ་ཊེ་ཡིན་པ་དང་། དེ་མིན་བརྒྱ་ཆ་ ༡༧ ལྷག་ལ་ཚབས་ཆེའིནག་ཉེས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག  
དེ་རིང་རྒྱ་གར་དུས་བབ་ནང་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་མགོ་འཛུགས་བྱེད་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་
འདིར། རྒྱ་གར་ནང་གི་དམངས་གཙོ་བཅོས་སྒྱུར་མཐུན་ཚོགས་ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་གིས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ཁག་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་བརྒྱུད་གྲོས་ཚོགས་གོང་ར་ཁྱོན་འཐུས་མི་ ༢༥༠ ཡོད་པ་ལས་འཐུས་མི་གསུམ་ཆ་གཉིས་དང་བརྒྱ་ལྟར་ན་ ༦༧ ཙམ་ཞིག་ཧིན་སྒོར་འབུམ་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་པའི་ཕྱུག་བདག་ཆེན་མོ་སྟེ་རྒྱ་གར་སྐད་ནང་ཀཱརོ་པ་ཊེ་(Crorepati)ཟེར་བ་དེ་ཡིན་པ་དང་ གཞན། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བརྒྱ་ཆ་ ༡༧ ཙམ་གྱོད་དོན་ཁ་མཆུ་ཡོད་པའི་ཉེས་ཅན་པ་རྐྱང་ཡིན་སྐོར་བསྒྲགས་འདུག
ཚོགས་པ་དེས་འདོན་སྤེལ་བྱས་པའི་སྙན་ཐོའིནང རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མིདག་ལས་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་ཐད་བསྐོས་གནང་པའི་འཐུས་མི་༡༢ རྣམས་ཕུད། དེ་མིན་གྱི་འཐུས་མི་བྱིངས་ ༢༤༥ ལས་འཐུས་མི་ ༢༢༧ ཙམ་ཀཱརོ་པ་ཊེ་ཡིན་པ་དང་འཐུས་མི་ ༣༨ ལ་ནག་ཉེས་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ལས་ཡུ་པི་(UP)མངའ་སྡེའི་འཐུས་མི་བྷ་གལ་(S P S Baghel) དང། ལྡི་ལི་ཀོང་རེསིཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ཨ་ཤི་མེ་(Parvez Hashmi)། དེ་བཞིན། ཏ་མིལ་ན་འུ(Tamilnadu)ཡི་འཐུས་མི་ར་ཐེ་ན་ཝུལ་ (TRathinavel ) གཙོས་འཐུས་མི་༡༥ ཙམ་ལ་ནག་ཉེས་ཚབས་ཆེན་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་འདུག
ཆབ་སྲིད་ཚོགས་ཆེ་ཁག་བཞི་ལས་ཀོང་རེསིཚོགས་པའི་འཐུས་མི་རེར་ཆ་སྙོམ་ཧིན་སྒོར་ཀཱརོ་ ༡༦།༧༤ ཙམ་ཡོད་པ་དང་། བེ་ཇེ་པི་(BJP)ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་རེར་ཀཱརོ་ ༨།༥༡། བྷ་འབུ་ཇི་སམ་མ་ཇི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་(BSP) པའི་འཐུས་མི་རེར་ཀཱརོ་ ༡༣།༨༢། དེ་བཞིན། རྒྱ་གར་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་རེར་སྒོར་འབུམ་ ༣༩།༦༥ བཅས་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ཀཱརོ་པ་ཊེ་ཡིན་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༢༢༧ ཙམ་ལ་ཆ་སྙོམ་བགོ་འགྲེམས་བྱས་ན། འཐུས་མི་གཅིག་རེར་ཧིན་སྒོར་ཀཱརོ་(Crore) ༢༡།༧ རེ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་འདུག  
རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་དག་ལས་རྒྱུ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཇ་ཎ་དྷལ་(Janadal)ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་མ་ཧིན་དྷ་ར་པར་ས་ཐཱ་(Mahindra)ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་ཁོ་ལ་ཀཱརོ་ ༦༣༨།༥༦ ཙམ་ཡོད་པ་དང་ དེ་བཞིན། ཎ་ཊ་ཀ་(Karnataka)ཡི་འཐུས་མི་ཝུ་ཇའི་མ་ཡ་(Vijaya Mallya)ཞེས་པར་ཀཱརོ་ ༦༡༥།༤༢། རྒྱ་གར་གྱི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་གྲགས་ཆེན་ཨ་མེ་ཏབ་བྷ་ཅཱན་གྱི་སྐྱེས་དམན་དང་བྷ་འབུ་ཇེ་མ་ས་ཇི་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ཇ་ཡ་བྷ་ཅན་ལ་ཀཱརོ་༤༩༣།༨༦ རེ་བཅས་ཡོད་འདུག གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ཡོངས་རྫོགས་ལས་རྒྱུ་ནོར་ཉུང་ཤོས་གྲས་ནི། མ་དྷེ་པ་དྷི་ཤིའི་བེ་ཇའི་པེའི་འཐུས་མི་ཨ་ནེལ་དྷེ་ཝ་(Anil Dave)ཡིན་པ་དང་། ཁོ་ལ་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༢།༧༥ ཙམ་ལས་མེད་ཅིང་། ཀ་ལི་ཀ་ཐཱའིཀོང་རེསིའིའཐུས་མི་མོའོ་མ་ཐ་ཎ་ཌི་མུལ་(Mohammed Nadimul)ཞེས་པར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༣།༡༩ ། རྒྱ་གར་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་ཤི་མལ་ཅག་ར་བྷོར་ཌི་(Shymal Chakraborty)ཞེས་པར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༥།༤༧ བཅས་ལས་མེད་སྐོར་བརྗོད་འདུག  
རྒྱ་གར་ནི་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་ ༡༢། ལྷག་དང་། མངའ་སྡེ་ ༢༨། དམིགས་བསལ་ས་ཁུལ་  ཙམ་ཡོད་པའི་འཛམ་གླིང་གི་མངགཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་གྲོས་ཚོགས་འོག་ར་འཐུས་མི་ ༥༥༠ དང་། གྲོས་ཚོགས་གོང་མར་འཐུས་མི་ ༢༥༠ བཅས་ཡོད།གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་རྣམས་ལོ་ ༥ རེའི་མཚམས་སུ་རྒྱལ་ཡོངས་འོས་བསྡུ་བརྒྱུད་འདེམས་སྒྲུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ཚོ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་དང་དབུས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིས་འོས་འདེམས་བརྒྱུད་གཏན་འཇགས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་འདུག གྲོས་ཚོགས་གོང་མ་འདི་ནི་རྒྱ་གར་དབྱིན་ཇིའི་བཙན་འོག་ཏུ་ཡོད་སྐབས་ ༡༩༡༨ ལོར་བཞག་པའི་གྲོས་མཐུན་མོན་ཌ་གུ་ཅམ་སེ་ཕོར་ཌི་(Montague Chelmsford)ཞེས་པ་དང་། ༡༩༡༩ །༡༩༡༣།༡༩༤༥ ལོསོ་སོར་བཞག་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་བཅའ་ཡིག་གྲོས་མཐུན་ཞེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག ད་ལྟ་གྲོས་ཚོགས་འདིར་འཐུས་མི་ ༢༥༠ཙམ་ཡོད་པ་ལས་འཐུས་མི་ ༡༢ དེ་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ལས་རིགས་འདྲ་མིན་ནང་འབུར་ཐོན་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཁག་ཐད་བསྐོ་གནང་གི་ཡོདཅིང་ འདི་དག་གི་དུས་ཡུན་ལོ་  དང་ལོ་གཉིས་རེའི་མཚམས་སུ་འཐུས་མི་གསུམ་ཆ་གཉིས་རེ་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག གྲོས་ཚོགས་འདིའི་ཚོགས་གཙོ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་གཞོན་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོདཅིང་། ད་ལྟཚོགས་གཙོཧ་མི་ཌི་ཨན་སར་རི་(Hamid Ansari) ཞེས་པ་ཁོང་ཡིན།  
རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་དེ་ ༢༠༡༤ ཟླ་  དང་  ནང་མགོ་ཚུགས་བྱ་འཆར་ཡོད་པ་དང་། འོས་བསྡུ་དེར་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ད་ལྟ་ནས་གྲ་སྒྲིག་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། སྔོན་འགྲོར་ལྟ་རྒྱ་གར་གྱི་མངའ་སྡེ་མི་ཛོ་རམ་དང་ར་ཇེ་སི་ཐན། མ་དྷེ་པར་དྷི་ཤི། ཆ་དྷི་སེ་གྷ། དེ་བཞིན་ལྡི་ལི་སོགས་ནང་འོས་བསྡུ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་ མངའ་སྡེ་དེ་དག་གི་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་མང་ཆེ་བ་བེ་ཇེ་བྷེ་ཚོགས་པར་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་གསརལམ་ཁག་ཏུ་ཐོན་ཡོད།   དུས་བབ་དྲ་བ་ནས།